Μεταβίβαση εταιρικών μεριδίων εταίρου Ε.Π.Ε.
Σύμφωνα με το άρθρο 28 του ν. 3190/1955, όπως ισχύει σήμερα, «1. Εκτός αντιθέτου διατάξεως του καταστατικού και υπό την επιφύλαξιν του άρθρου 29 παρ. 1 το εταιρικόν μερίδιον είναι μεταβιβαστόν διά πράξεως εν ζωή, 2. Εις το καταστατικόν δύναται να ορισθή ότι η μεταβίβασις του εταιρικού μεριδίου επιτρέπεται μόνον υπό ωρισμένας προϋποθέσεις ιδία δε ότι επί ίσοις όροις προτιμώνται οι εταίροι. Εν τη τελευταία περιπτώσει, ασκουμένου του δικαιώματος προτιμήσεως υπό πλειόνων εταίρων συντρέχουσιν άπαντες κατά λόγον της συμμετοχής αυτών, 3. Η μεταβίβαση του εταιρικού μεριδίου γίνεται μόνο με συμβολαιογραφικό έγγραφο στο οποίο περιλαμβάνονται το όνομα, το επώνυμο, το πατρώνυμο, ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ), το επάγγελμα, η διεύθυνση κατοικίας, η ηλεκτρονική διεύθυνση, ο αριθμός δελτίου ταυτότητας (Α.Δ.Τ.) ή διαβατηρίου αυτού στον οποίο γίνεται η μεταβίβαση. Η μεταβίβαση παράγει αποτελέσματα από την εγγραφή της στο βιβλίο των εταίρων του άρθρου 25. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του καταστατικού και του νόμου, η εγγραφή γίνεται με αίτηση του μεταβιβάζοντος ή του προς ον η μεταβίβαση με την προσκόμιση αντιγράφου της πράξης, 4. Η εταιρεία δεν δύναται κατ` ουδεμίαν περίπτωσιν να αποκτήση τα ίδια αυτής εταιρικά μερίδια».
Η ως άνω διάταξη θέτει τον κανόνα ότι το εταιρικό μερίδιο μεταβιβάζεται ελεύθερα με δικαιοπραξία εν ζωή, δηλαδή ότι ο εταίρος έχει το δικαίωμα να μεταβιβάσει το εταιρικό μερίδιό του σε άλλον με δικαιοπραξία εν ζωή. Ο όρος εταιρικό μερίδιο, μάλιστα, χρησιμοποιείται με την έννοια του δικαιώματος συμμετοχής στην εταιρεία. Αυτό σημαίνει ότι, όταν ο εταίρος μεταβιβάζει ένα ή περισσότερα ή το σύνολο των εταιρικών μεριδίων του, μεταβιβάζει μέρος, ίσο με τον αριθμό των μεταβιβαζόμενων εταιρικών μεριδίων, ή ολόκληρη τη μερίδα συμμετοχής του στην εταιρεία.
Οι προϋποθέσεις για τη μεταβίβαση του εταιρικού μεριδίου σύμφωνα με το νόμο περί εταιρειών περιορισμένης ευθύνης, διακρίνονται σε ουσιαστικές και τυπικές.
Συγκεκριμένα, στην κατηγορία των ουσιαστικών προϋποθέσεων περιλαμβάνεται η μη απαγόρευση της μεταβίβασης του εταιρικού μεριδίου από το καταστατικό, καθώς και η σύναψη συμφωνίας για τη μεταβίβασή του μεταξύ του εταίρου και άλλου εταίρου η τρίτου.
Δεδομένου ότι η διάταξη για το μεταβιβαστό του εταιρικού μεριδίου έχει ενδοτικό χαρακτήρα, οι εταίροι μπορούν, αν επιθυμούν να ενισχύσουν ιδιαίτερα το προσωπικό στοιχείο της εταιρείας, να περιλάβουν στο καταστατικό διάταξη που να απαγορεύει απόλυτα και καθ’ όλη τη διάρκειά της τη μεταβίβαση του εταιρικού μεριδίου, ή να εξαρτά για παράδειγμα τη μεταβίβαση του εταιρικού μεριδίου από τη συγκατάθεση (συναίνεση ή έγκριση) της συνέλευσης των εταίρων.
Ωστόσο, ένας τέτοιος περιορισμός ως προς τη μεταβίβαση εταιρικού μεριδίου, αποτελεί προαιρετικό στοιχείο του καταστατικού. Η κατάργησή του ή η μεταβολή του, δηλαδή, μπορεί να γίνει τροποποιώντας σχετικά το καταστατικό. Τονίζεται όμως ότι, αν δεν τροποποιηθεί σχετικώς το καταστατικό, η ενδεχόμενη παράβαση της απαγόρευσης/περιορισμού συνεπάγεται ακυρότητα της σχετικής σύμβασης μεταβίβασης.
Περαιτέρω, για να μεταβιβαστεί εταιρικό μερίδιο από εταίρο σε άλλον, εταίρο ή μη, απαιτείται, ως ουσιαστική προϋπόθεση, συμφωνία μεταξύ τους γι’ αυτό. Η σύμβαση για τη μεταβίβαση εταιρικού μεριδίου μπορεί να έχει αιτία υποσχετική σύμβαση, όπως πώληση (δικαιώματος), ανταλλαγή, δωρεά, συμβιβασμό, γονική παροχή, εισφορά σε άλλη εταιρεία, διανομή κ.λπ. Η πώληση είναι η συνηθέστερη αιτία μεταβίβασης εταιρικών μεριδίων. Το τίμημα καθορίζεται από τα μέρη και να είναι μεγαλύτερο, ίσο ή μικρότερο από την ονομαστική αξία του εταιρικού μεριδίου.
Επιπροσθέτως, εκτός από τις προαναφερόμενες ουσιαστικές προϋποθέσεις, ο νόμος απαιτεί η σύμβαση μεταβίβασης του εταιρικού μεριδίου να καταρτισθεί με συμβολαιογραφικό έγγραφο, το οποίο θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στην αναθεωρημένη παράγραφο 3 του άρθρου 28 του ν. 3190/1955. Η μεταβίβαση παράγει αποτελέσματα από την εγγραφή της στο βιβλίο των εταίρων.
Συνοπτικά, οι (πρακτικές) ενέργειες για τη μεταβίβαση εταιρικών μεριδίων έχουν ως εξής:
- Σύνταξη της Συμβολαιογραφικής Πράξης Μεταβίβασης εταιρικών μεριδίων, η οποία περιλαμβάνει και την Τροποποίηση – Κωδικοποίηση του Καταστατικού, και υπογραφή αυτής
- Θεώρηση της υπογεγραμμένης Συμβολαιογραφικής Πράξης μεταβίβασης εταιρικών μεριδίων
- Τροποποίησης και Κωδικοποίησης Καταστατικού από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. της έδρας.- Ηλεκτρονική υποβολή του ως άνω θεωρημένου αντιγράφου και ενός απλού αντιγράφου, μέσω του λογαριασμού της εταιρείας, στην επίσημη ιστοσελίδα του Γ.Ε.ΜΗ. (www.businessportal.gr)
- Εντός 2 – 3 ημερών θα αναρτηθεί ηλεκτρονικά η Ανακοίνωση του Γ.Ε.ΜΗ. σχετικά με την καταχώρηση της μεταβίβασης
- Κατόπιν, κατάθεση ενός απλού αντιγράφου της Ανακοίνωσης στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. προκειμένου να γίνει η σχετική μεταβολή στο Μητρώο και να ληφθεί και η σχετική βεβαίωση
- Τέλος, κατάθεση της ως άνω βεβαίωσης μεταβολής στο Γ.Ε.ΜΗ.