Συναλλαγές ανώνυμης εταιρείας με συνδεδεμένα μέρη
Το άρθρο 99 του Ν. 4548/2018 (ισχύς από 01.01.2019), το οποίο ενσωμάτωσε τις Οδηγίες 2007/36/ΕΚ και 2017/828/ΕΕ, προβλέπει ότι απαγορεύεται και είναι άκυρη η σύναψη οποιονδήποτε συμβάσεων της ανώνυμης εταιρείας με συγκεκριμένα πρόσωπα (φυσικά και νομικά), τα οποία αναφέρονται ως συνδεδεμένα μέρη, καθώς και η παροχή ασφαλειών και εγγυήσεων προς τρίτους υπέρ των προσώπων αυτών, χωρίς ειδική άδεια παρεχόμενη με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου ή κατ’ εξαίρεση της γενικής συνέλευσης των μετόχων.
Τα πρόσωπα (φυσικά και νομικά) που θεωρούνται συνδεδεμένα με την ανώνυμη εταιρεία είναι : α) για εισηγμένες ανώνυμες εταιρείες τα πρόσωπα που ορίζονται ως συνδεδεμένα με αυτήν κατά το Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο 24 (ως ενδεικτικά μέλη στενού οικογενειακού περιβάλλοντος, εταιρείες που ανήκουν στον ίδιο όμιλο), καθώς και τα νομικά πρόσωπα που ελέγχονται από αυτά, σύμφωνα με το Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο 27, β) για τις λοιπές ανώνυμες εταιρείες, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, τα πρόσωπα που ελέγχουν την εταιρεία, τα στενά μέλη οικογένειας των προσώπων αυτών, καθώς και τα νομικά πρόσωπα που ελέγχονται από τους παραπάνω και γ) πρόσωπα που τυχόν προβλέπει το καταστατικό της ανώνυμης εταιρείας, ιδίως δε τους γενικούς διευθυντές και τους διευθυντές της εταιρείας.
Κατ΄εξαίρεση δεν απαιτείται η προαναφερθείσα άδεια στις εξής περιπτώσεις : 1) για πράξεις που δεν εξέρχονται των ορίων των τρέχουσων συναλλαγών της εταιρείας, δηλαδή συναλλαγές συνήθεις σε σχέση με τις εργασίες και το αντικείμενο της επιχειρηματικής δραστηριότητας της εταιρείας, ως προς το είδος και το μέγεθός τους και συνάπτονται με τους συνήθεις όρους της αγοράς, 2) συμβάσεις που αφορούν τις αποδοχές των μελών του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας, του γενικού διευθυντή, καθώς και των διοικητικών στελεχών της, 3) συμβάσεις που συνήφθησαν από πιστωτικά ιδρύματα βάσει μέτρων που αποσκοπούν στη διαφύλαξη της σταθερότητάς τους, κατόπιν έγκρισης της αρμοδίας αρχής που είναι υπεύθυνη για την προληπτική εποπτεία, 4) συμβάσεις της εταιρείας με τους μετόχους της, εφόσον η δυνατότητα κατάρτισης προσφέρεται σε όλους τους μετόχους της εταιρείας, με τους ίδιους όρους, και διασφαλίζεται η ίση μεταχείριση όλων των μετόχων και η προστασία των συμφερόντων της εταιρείας, 5) συμβάσεις της εταιρείας με εκατό τοις εκατό (100%) θυγατρική της ή θυγατρική, στην οποία δεν μετέχει κανένα πρόσωπο συνδεδεμένο τούτων, 6) συμβάσεις της εταιρείας με θυγατρική ή ασφάλειες ή εγγυήσεις υπέρ θυγατρικής, οι οποίες συνάπτονται ή παρέχονται προς το συμφέρον της εταιρείας, της θυγατρικής της και των μετόχων τους που δεν είναι συνδεδεμένα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων μειοψηφίας, ή από τις οποίες δεν κινδυνεύουν τα συμφέροντα τούτων. Στην περίπτωση αυτή συντάσεται έκθεση, η οποία αξιολογεί κατά ποσόν υπάρχει επαρκής προστασία των συμφερόντων αυτών. Τα προηγούμενα δύο εδάφια δεν εφαρμόζονται σε εταιρείες με μετοχές μη εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά, 7) συναλλαγές για τις τις οποίες ο νόμος προϋποθέτει έγκριση από τη γενική συνέλευση, εφόσον οι σχετικές νομοθετικές διατάξεις αντιμετωπίζουν ειδικώς και προστατεύουν επαρκώς τη δίκαιη μεταχείριση όλων των μετόχων, των συμφερόντων της εταιρείας και των μετόχων που δεν αποτελούν συνδεδεμένα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων μειοψηφίας.
Προκειμένου να συναφθεί εγκύρως σύμβαση της ανώνυμης εταιρείας με συνδεδεμένο μέρος ή παροχή ασφαλειών και εγγυήσεων προς τρίτους υπέρ του συνδεδεμένου μέρους, απαιτείται να δοθεί άδεια με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, η οποία ισχύει για έξι (6) μήνες και η οποία υπόκειται σε διατυπώσεις δημοσιότητας (καταχώριση στο ΓΕΜΗ) πριν από την ολοκλήρωση της συναλλαγής.
Αναλυτικά τα στάδια της διαδικασίας που ακολουθείται είναι τα εξής :
- το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας αποφασίζει για τη χορήγηση της άδειας σύναψης της συναλλαγής,
- η απόφαση αυτή του διοικητικού συμβουλίου δημοσιεύεται στο ΓΕΜΗ πριν την ολοκλήρωση της συναλλαγής και περιέχει ένα ελάχιστο περιεχόμενο πληροφοριών : α) ως προς τη φύση της σχέσης της εταιρείας με το συνδεδεμένο μέρος, β) την ημερομηνία και της αξία της συναλλαγής και γ) κάθε άλλη πληροφορία που είναι αναγκαία για να αξιολογηθεί κατά πόσον η συναλλαγή είναι δίκαιη και εύλογη για την εταιρεία και τα πρόσωπα που δεν αποτελούν συνδεδεμένο μέρος, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων της μειοψηφίας,
- εντός δέκα (10) ημερών από τη δημοσίευση της ανακοίνωσης της χορήγησης της άδειας από το διοικητικό συμβούλιο, μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/20 του κεφαλαίου, μπορούν να ζητήσουν τη σύγκληση της γενικής συνέλευσης για να αποφασίσει αυτή για το ζήτημα της παροχής της άδειας και
- η σύμβαση για την οποία δόθηκε άδεια από το διοικητικό συμβούλιο θεωρείται οριστικά έγκυρη μόνο μετά την παρέλευση της προθεσμίας των δέκα (10) ημερών ή τη λήψη της άδειας από τη γενική συνέλευση ή την έγγραφη δήλωση του συνόλου των μετόχων προς την εταιρεία ότι δεν προτίθενται να ζητήσουν τη σύγκληση της γενικής συνέλευσης.
Σημειωτέον ότι για εισηγμένη ανώνυμη εταιρεία η απόφαση του διοικητικού συμβουλίου ή της γενικής συνέλευσης λαμβάνεται με βάση έκθεση ορκωτού ελεγκτή λογιστή, η οποία αξιολογεί κατά πόσον η συναλλαγή είναι δίκαιη και εύλογη για την εταιρεία και τους μετόχουν που δεν αποτελούν συνδεδεμένο μέρος.
* Οι πληροφορίες είναι ακριβείς με βάση τα δεδομένα που είναι γνωστά στον συγγραφέα κατά τον χρόνο σύνταξης του άρθρου. Δεν έχουμε υποχρέωση να επικαιροποιούμε τα αναρτημένα άρθρα. Η δικηγορική μας εταιρεία δεν αναλαμβάνει ευθύνη έναντι οποιουδήποτε τρίτου που δεν είναι πελάτης και δεν έχει υπογράψει τους όρους συνεργασίας μας.