Φορολογία εισοδήματος Έλληνα κάτοικου (φυσικού προσώπου) από μερίσματα ξένης εταιρείας
Ερώτηση 1:
1. Σχετική είναι η διάταξη του άρθρου 55 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως ισχύει μετά την τελευταία τροποποίησή του με το ν. 4110/2013: «η) Στα κέρδη που εισπράττει φυσικό πρόσωπο, κάτοικος Ελλάδας, από αλλοδαπή εταιρεία περιορισμένης ευθύνης ενεργείται παρακράτηση φόρου, με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%). Με την παρακράτηση αυτή εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του δικαιούχου για τα πιο πάνω εισοδήματα. Υπόχρεος σε παρακράτηση φόρου είναι αυτός που ενεργεί στην Ελλάδα την καταβολή τους. Ειδικά για τα κέρδη που εισπράττει φυσικό πρόσωπο, κάτοικος Ελλάδας, από αλλοδαπή εταιρεία περιορισμένης ευθύνης και τα οποία παραμένουν στην αλλοδαπή, ο δικαιούχος του εισοδήματος αποδίδει ο ίδιος τον οφειλόμενο φόρο εφάπαξ με την υποβολή δήλωσης, μέσα στον επόμενο μήνα από αυτόν εντός του οποίου έγινε στην αλλοδαπή η καταβολή ή πίστωση. Η ισχύς αυτής της διάταξης είναι από την χρήση 2013 και μετά, δηλαδή για το οικονομικό έτος 2014. Πριν την ανωτέρω τροποποίηση με το ν. 4110/2013 ο συντελεστής ήταν για το 2012 (οικον. έτος 2013) 25% και για την χρήση 2011 (οικον. έτος 2012) 21% (άρθρο 55 παρ. 1 περιπτ. η’ του Κ.Φ.Ε. που είχε προστεθεί με το ν. 3943/2011).
Παράλληλα πρέπει να ληφθούν υπόψη και τα διαλαμβανόμενα στις οικείες συμβάσεις αποφυγής διπλής φορολογίας που έχουν υπογραφεί μεταξύ της Ελλάδας και των κρατών αυτών.
Παρατίθενται οι σχετικές διατάξεις διμερών συμβάσεων της Ελλάδας με την Κύπρο, τη Μάλτα και την Βουλγαρία.
α. ΚΥΠΡΟΣ
Άρθρον 9 της Σύμβασης:
1. Μερίσματα καταβαλλόμενα υπό εταιρείας κατοίκου ενός των Συμβαλλομένων Κρατών εις κάτοικον του ετέρου Συμβαλλομένου Κράτους δύνανται να φορολογηθούν εις το έτερον τούτο Κράτος.
2. Εν τούτοις, τοιαύτα μερίσματα δύνανται να φορολογηθούν εν τω Συμβαλλομένω Κράτει εν τω οποίω είναι κάτοικος η καταβάλλουσα τα μερίσματα εταιρεία, συμφώνως προς τη νομοθεσίαν του Κράτους τούτου, αλλά ο ούτως επιβαλλόμενος φορολογικός συντελεστής δέον να μην υπερβαίνη το 25% του ακαθάριστου ποσού των μερισμάτων.
Άρθρο 21 της Σύμβασης:
1. [..] Οσάκις εισόδημα τι φορολογείται εις αμφότερα τα Συμβαλλόμενα Κράτη, η αποφυγή της διπλής φορολογίας θα επιτυγχάνεται συμφώνως προς τας διατάξεις των κατωτέρω παραγράφων.
2. Τηρουμένων των διατάξεων της Ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας εν σχέσει με την παρεχόμενην έκπτωσιν υπό μορφή πιστώσεως έναντι του Ελληνικού φόρου, του καταβλητέου εις εδάφη εκτός Ελλάδας φόρου, ο Κυπριακός φόρος ο καταβλητέος συμφώνως προς την φορολογικήν νομοθεσίαν της Κύπρου, είτε αμέσως είτε εμμέσως δια παρακρατήσεως, εν σχέσει προς εισόδημα προερχόμενο εκ πηγών εντός της Κύπρου, θα παρέχηται ως πίστωσις έναντι του Ελληνικού φόρου του καταβλητέου επί του εισοδήματος τούτου. Εάν το εισόδημα τούτο είναι σύνηθες μέρισμα καταβαλλόμενον υπό Εταιρείας κατοίκου Κύπρου, η πίστωσις θα λαμβάνη υπ’ όψιν (πλέον του Κυπριακού φόρου εν σχέσει με το μέρισμα) τον Κυπριακόν φόρον τον καταβλητέον υπό της εταιρείας εν σχέσει με τα κέρδη της […].
Στην περίπτωση της Κύπρου έχουμε πρόβλεψη στην Σύμβαση για
– ανώτατο Κυπριακό συντελεστή φόρου στα μερίσματα 25%
– έκπτωση (πίστωση) του Κυπριακού φόρου από τον αντίστοιχο ελληνικό
– η πίστωση λαμβάνει υπόψη και τον Κυπριακό εταιρικό φόρο.
β. ΜΑΛΤΑ
Άρθρο 10 της Σύμβασης (ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ)
1. Μερίσματα που καταβάλλονται από εταιρεία που είναι κάτοικος ενός Συμβαλλόμενου Κράτους (ΜΑΛΤΑ) σε κάτοικο του άλλου Συμβαλλόμενου Κράτους (ΕΛΛΑΔΑ) μπορούν να φορολογηθούν σε αυτό το άλλο Κράτος (ΕΛΛΑΔΑ).
2. α) Εντούτοις, τέτοια μερίσματα μπορούν επίσης να φορολογούνται στο Συμβαλλόμενο Κράτος του οποίου η εταιρεία που καταβάλλει τα μερίσματα είναι κάτοικος (ΜΑΛΤΑ) και σύμφωνα με τους νόμους αυτού του Κράτους (ΜΑΛΤΑ), αλλά εάν ο εισπράττων είναι ο δικαιούχος των μερισμάτων, ο φόρος που επιβάλλεται κατ’ αυτόν τον τρόπο δεν υπεrβαίνει:
i) το 5% του ακαθάριστου ποσού των μερισμάτων, εάν ο δικαιούχος είναι μία εταιρεία (εκτός από μία συμμετοχική εταιρεία) η οποία κατέχει άμεσα τουλάχιστον 25% του κεφαλαίου της εταιρείας που καταβάλλει τα μερίσματα,
ii) το 10% του ακαθάριστου ποσού των μερισμάτων σε όλες τις άλλες περιπτώσεις.
β) Με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 2 α) όπου τα μερίσματα καταβάλλονται από μία εταιρεία που είναι κάτοικος της Μάλτας σε κάτοικο της Ελληνικής Δημοκρατίας ο οποίος είναι ο δικαιούχος των μερισμάτων σε αυτό, ο επιβαλλόμενος φόρος της Μάλτας στο ακαθάριστο ποσό των μερισμάτων, σε συμφωνία με το εσωτερικό σύστημα επιβολής, δε θα υπερβαίνει τον επιβληθέντα φόρο στα κέρδη από τα οποία καταβάλλονται τα μερίσματα. Η παρούσα παράγραφος δεν επηρεάζει την φορολογία της εταιρείας όσον αφορά τα κέρδη από τα οποία καταβάλλονται τα μερίσματα.
Άρθρο 22 – Εξάλειψη της διπλής φορολογίας
1. Όταν κάτοικος ενός Συμβαλλόμενου Κράτους (ΕΛΛΑΔΑ) αποκτά εισόδημα το οποίο σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας Σύμβασης μπορεί να φορολογηθεί στο άλλο Συμβαλλόμενο Κράτος (ΜΑΛΤΑ), το πρώτο μνημονευόμενο Κράτος (ΕΛΛΑΔΑ) θα αναγνωρίζει ως πίστωση από το φόρο εισοδήματος αυτού του κατοίκου ένα ποσό ίσο με τον φόρο εισοδήματος που καταβλήθηκε στο άλλο Κράτος (ΜΑΛΤΑ). Μια τέτοια πίστωση όμως δεν θα υπερβαίνει εκείνο το ύψος του φόρου εισοδήματος, το οποίο υπολογίστηκε σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της εσωτερικής νομοθεσίας του προμνημονευόμενου Κράτους (ΜΑΛΤΑ) πριν δοθεί η πίστωση, ο οποίος αποδίδεται στο εισόδημα το οποίο μπορεί να φορολογηθεί στο άλλο αυτό Κράτος (ΕΛΛΑΔΑ).
γ. ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
Άρθρο 10 της σύμβασης (μερίσματα):
1. Μερίσματα που καταβάλλονται από εταιρεία η οποία είναι κάτοικος ενός Συμβαλλόμενου Κράτους (ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ) σε κάτοικο άλλου συμβαλλόμενου Κράτους, (ΕΛΛΑΔΑ) μπορούν να φορολογούνται σε αυτό το άλλο Κράτος (ΕΛΛΑΔΑ).
2. Ωστόσο, τα μερίσματα αυτά μπορούν επίσης να φορολογηθούν στο Συμβαλλόμενο Κράτος του οποίου η εταιρεία που καταβάλλει τα μερίσματα είναι κάτοικος και σύμφωνα με τους νόμους αυτού του Κράτους, αλλά εάν ο εισπράττων είναι δικαιούχος των μερισμάτων, ο φόρος που επιβάλλεται δεν θα υπερβαίνει το 10% του ακαθαρίστου ποσού των μερισμάτων.
Άρθρο 23 της Σύμβασης (μέθοδοι για την εξάλειψη διπλής φορολογίας)
1. Στην περίπτωση της Ελληνικής Δημοκρατίας, η διπλή φορολογία θα αποφεύγεται ως εξής: Στην περίπτωση που κάτοικος της Ελληνικής Δημοκρατίας αποκτά εισόδημα ή είναι κύριος κεφαλαίου το οποίο σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας σύμβασης μπορεί να φορολογείται στην Βουλγαρία, η Ελληνική Δημοκρατία αναγνωρίζει ως έκπτωση από το φόρο εισοδήματος του κατοίκου αυτού, ποσό ίσο προς τον φόρο εισοδήματος που καταβλήθηκε στην Βουλγαρία. Μια τέτοια έκπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το τμήμα του φόρου εισοδήματος όπως υπολογίστηκε πριν να δοθεί η έκπτωση το οποίο αναλογεί ανάλογα με την περίπτωση στο εισόδημα που μπορεί να φορολογείται στο άλλο αυτό Κράτος.
Δηλαδή αν στην Βουλγαρία φορολογήθηκε για εισόδημα €200.000 και κατέβαλε x φόρο, και το εισόδημα (από Βουλγάρικη πηγή) που φορολογείται ΚΑΙ στην Ελλάδα είναι μόνο €100.000 (από το σύνολο των €200.000), η θα έκπτωση από τον ελληνικό φόρο θα γίνει με το ποσό του Βουλγάρικου φόρου που αφορά τις €100.000.
Στην περίπτωση της Βουλγαρίας έχουμε ανώτατο συντελεστή στα μερίσματα 10% κατοχυρωμένο από την διμερή Σύμβαση.
Αν ισχύει αυτός, τότε θα αναγνωρίζεται ως έκπτωση από τον ελληνικό φόρο, που επειδή είναι και πάλι 10%, ουσιαστικά θα εξουδετερώνεται ο ελληνικός φόρος.