a

Copyright 2023 Ιάσων Σκουζός TaxLaw.
All Rights Reserved.

espa
Back to top

Υπερωριακή απασχόληση μισθωτού

Ιάσων Σκουζός - TaxLaw > Κλάδοι Δικαίου  > Εργατικό δίκαιο  > Υπερωριακή απασχόληση μισθωτού

Υπερωριακή απασχόληση μισθωτού

Ο εργοδότης έχει από το νόμο δικαίωμα να απασχολεί εκτός ωραρίου τους μισθωτούς καταβάλλοντας σε κάθε περίπτωση την αντίστοιχη αμοιβή.

Τρόπος υπολογισμού

Σαν υπερεργασία νοείται η εργασία εκείνη που παρέχεται, πέρα από το εβδομαδιαίο ωράριο που έχει καθοριστεί συμβατικά και μέχρι να συμπληρωθεί το καθορισμένο από το νόμο ωράριο, δηλαδή το 48ωρο για όσους ισχύει η 6ήμερη εργασία και το 45ωρο για όσους ισχύει η 5ήμερη εργασία.
Η επιπλέον αυτή εργασία πρέπει να καταβάλλεται ως συμπληρωματική αμοιβή, σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 74 του Ν.3863/2010 ως εξής:

Α)Στις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν σύστημα εργασίας πέντε (5) εργάσιμων ημερών και ωράριο εργασίας σαράντα (40) ώρες την εβδομάδα, για κάθε μία ώρα εργασίας πάνω από τις σαράντα(40) και μέχρι τις σαράντα πέντε (45), ο εργαζόμενος αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 20%.

Β)Στις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν σύστημα εργασίας έξι (6) εργάσιμων ημερών και ωράριο εργασίας σαράντα οκτώ (48) ώρες την εβδομάδα, για κάθε μία ώρα εργασίας πάνω από τις σαράντα(40) και μέχρι τις σαράντα οκτώ (48),  ο εργαζόμενος αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 20%.

Ενδεχομένως οι ώρες αυτές να συμπέσουν με τα ωράρια νυχτερινής εργασίας (10 μ.μ.- 6 π.μ.), όπου και έχουμε προσαύξηση 25% ή με Κυριακή ή με εξαιρέσιμη εορτή, όπου και έχουμε προσαύξηση 75%. Σε περίπτωση που η υπερεργασία πραγματοποιείται σε ωράριο νυχτερινής εργασίας ημέρα Κυριακή ή ημέρα εξαιρέσιμης εορτής, τότε προσαυξάνεται κατά 100% (25%+75%).

Σύμφωνα με τον Ν. 3846/2010 η εργασία που παρέχεται την έκτη ημέρα της εβδομάδος, σε μισθωτό που εργάζεται με πενθήμερη απασχόληση, αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 30%. Όμως, στη διάταξη αυτή δεν υπάγονται οι απασχολούμενοι σε ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με το άρθρο 74 του Ν.3863/2010 η νόμιμη υπερωρία υπολογίζεται ως εξής:

Εργασία από 46η (πενθήμερο) και 49η (εξαήμερο) έως και 120 ώρες ετησίως νόμιμης υπερωρίας, αμείβεται με προσαύξηση 40% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.
Η υπέρβαση των 120 ωρών νόμιμη υπερωρίας ετησίως αμείβεται με προσαύξηση 60% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.

Επισημαίνεται ότι για να θεωρηθεί νόμιμη η υπερωρία πρέπει να τηρηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες γνωστοποίησης και τήρησης των  υπερωριών του  Ν.4144/2013,  άλλως θεωρείται κατ’ εξαίρεση υπερωρία και καταβάλλεται ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 80% από την πρώτη ώρα της εργασίας.

Για τους μισθωτούς με ωράριο εργασίας μικρότερο από 40 ώρες εβδομαδιαίως έχουμε: α) πρόσθετη εργασία, όταν αφορά απασχόληση πέραν του συμβατικού ωραρίου μέχρι και τις 40 ώρες και αμείβεται ως απλό ωρομίσθιο, β) Υπερεργασία, όταν αφορά εργασία πέραν των 40ωρών και μέχρι το νόμιμο εβδομαδιαίο ωράριο, η οποία αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 20% και γ) υπερωρία, όταν αφορά απασχόληση πέραν του νόμιμου εβδομαδιαίου ή ημερήσιου ωραρίου εργασίας. Η αμοιβή της, βέβαια, διαφέρει ανάλογα με το αν πρόκειται για νόμιμη ή παράνομη υπερωρία και λαμβάνει την αντίστοιχη προσαύξηση.

Διαδικασία γνωστοποίησης και τήρησης των υπερωριών

Σύμφωνα με το άρθρο 80 του Ν.4144/2013 ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί στην οικεία Κοινωνική Επιθεώρηση Εργασίας εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου κάθε μήνα το σύνολο των υπερωριών που πραγματοποιήθηκαν, ανά εργαζόμενο, κατά τον προηγούμενο μήνα. Σε περίπτωση μη τήρησης της υποχρέωσης αυτής επιβάλλονται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, σε βάρος του εργοδότη, κυρώσεις, σύμφωνα με το άρθρο 24 του Ν. 3996/2011.

Πρέπει να τηρείται Ειδικό Βιβλίο Υπερωριών σε όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες, το οποίο μπορεί να έχει τη μορφή ημερολογίου ή μηχανογραφημένων σελίδων, που φέρουν τα στοιχεία της επιχείρησης, εκμετάλλευσης ή του εργοδότη και την ένδειξη «Ειδικό Βιβλίο Υπερωριών». Επιπλέον, πρέπει να τηρείται στο χώρο εργασίας, να διατηρείται από τον εργοδότη για πέντε (5) έτη πέραν της συμπλήρωσης του και να τίθεται στη διάθεση των ελεγκτικών οργάνων, προς έλεγχο, σε περίπτωση που ζητηθεί.

Στο Ειδικό Βιβλίο Υπερωριών αναγράφονται σε ξεχωριστές στήλες τα κάτωθι:

α) το ονοματεπώνυμο και η ειδικότητα του μισθωτού,
β) η τροποποίηση που επέρχεται στο ωράριο εργασίας,
γ) η αιτία για την οποία πραγματοποιείται η υπερωριακή απασχόληση,
δ) η ημερομηνία πραγματοποίησης της υπέρβασης,
ε) η ώρα έναρξης και λήξης της υπέρβασης,
στ) η υπογραφή του εργαζόμενου.

Σαν υπερεργασία νοείται η εργασία εκείνη που παρέχεται, πέρα από το εβδομαδιαίο ωράριο που έχει καθοριστεί συμβατικά και μέχρι να συμπληρωθεί το καθορισμένο από το νόμο ωράριο, δηλαδή το 48ωρο για όσους ισχύει η 6ήμερη εργασία και το 45ωρο για όσους ισχύει η 5ήμερη εργασία.

Η επιπλέον αυτή εργασία πρέπει να καταβάλλεται ως συμπληρωματική αμοιβή, σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 74 του Ν.3863/2010 ως εξής:

Α)Στις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν σύστημα εργασίας πέντε (5) εργάσιμων ημερών και ωράριο εργασίας σαράντα (40) ώρες την εβδομάδα, για κάθε μία ώρα εργασίας πάνω από τις σαράντα(40) και μέχρι τις σαράντα πέντε (45), ο εργαζόμενος αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 20%.

Β)Στις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν σύστημα εργασίας έξι (6) εργάσιμων ημερών και ωράριο εργασίας σαράντα οκτώ (48) ώρες την εβδομάδα, για κάθε μία ώρα εργασίας πάνω από τις σαράντα(40) και μέχρι τις σαράντα οκτώ (48),  ο εργαζόμενος αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 20%.
Ενδεχομένως οι ώρες αυτές να συμπέσουν με τα ωράρια νυχτερινής εργασίας (10 μ.μ.- 6 π.μ.), όπου και έχουμε προσαύξηση 25% ή με Κυριακή ή με εξαιρέσιμη εορτή, όπου και έχουμε προσαύξηση 75%. Σε περίπτωση που η υπερεργασία πραγματοποιείται σε ωράριο νυχτερινής εργασίας ημέρα Κυριακή ή ημέρα εξαιρέσιμης εορτής, τότε προσαυξάνεται κατά 100% (25%+75%).

Σύμφωνα με τον Ν. 3846/2010 η εργασία που παρέχεται την έκτη ημέρα της εβδομάδος, σε μισθωτό που εργάζεται με πενθήμερη απασχόληση, αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 30%. Όμως, στη διάταξη αυτή δεν υπάγονται οι απασχολούμενοι σε ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με το άρθρο 74 του Ν.3863/2010 η νόμιμη υπερωρία υπολογίζεται ως εξής:

Εργασία από 46η (πενθήμερο) και 49η (εξαήμερο) έως και 120 ώρες ετησίως νόμιμης υπερωρίας, αμείβεται με προσαύξηση 40% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.
Η υπέρβαση των 120 ωρών νόμιμη υπερωρίας ετησίως αμείβεται με προσαύξηση 60% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο.

Επισημαίνεται ότι για να θεωρηθεί νόμιμη η υπερωρία πρέπει να τηρηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες γνωστοποίησης και τήρησης των  υπερωριών του  Ν.4144/2013,  άλλως θεωρείται κατ’ εξαίρεση υπερωρία και καταβάλλεται ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 80% από την πρώτη ώρα της εργασίας.

Για τους μισθωτούς με ωράριο εργασίας μικρότερο από 40 ώρες εβδομαδιαίως έχουμε: α) πρόσθετη εργασία, όταν αφορά απασχόληση πέραν του συμβατικού ωραρίου μέχρι και τις 40 ώρες και αμείβεται ως απλό ωρομίσθιο, β) Υπερεργασία, όταν αφορά εργασία πέραν των 40ωρών και μέχρι το νόμιμο εβδομαδιαίο ωράριο, η οποία αμείβεται με το καταβαλλόμενο ημερομίσθιο προσαυξημένο κατά 20% και γ) υπερωρία, όταν αφορά απασχόληση πέραν του νόμιμου εβδομαδιαίου ή ημερήσιου ωραρίου εργασίας. Η αμοιβή της, βέβαια, διαφέρει ανάλογα με το αν πρόκειται για νόμιμη ή παράνομη υπερωρία και λαμβάνει την αντίστοιχη προσαύξηση.

Διαδικασία γνωστοποίησης και τήρησης των υπερωριών

Σύμφωνα με το άρθρο 80 του Ν.4144/2013 ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί στην οικεία Κοινωνική Επιθεώρηση Εργασίας εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου κάθε μήνα το σύνολο των υπερωριών που πραγματοποιήθηκαν, ανά εργαζόμενο, κατά τον προηγούμενο μήνα. Σε περίπτωση μη τήρησης της υποχρέωσης αυτής επιβάλλονται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, σε βάρος του εργοδότη, κυρώσεις, σύμφωνα με το άρθρο 24 του Ν. 3996/2011.

Πρέπει να τηρείται Ειδικό Βιβλίο Υπερωριών σε όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες, το οποίο μπορεί να έχει τη μορφή ημερολογίου ή μηχανογραφημένων σελίδων, που φέρουν τα στοιχεία της επιχείρησης, εκμετάλλευσης ή του εργοδότη και την ένδειξη «Ειδικό Βιβλίο Υπερωριών». Επιπλέον, πρέπει να τηρείται στο χώρο εργασίας, να διατηρείται από τον εργοδότη για πέντε (5) έτη πέραν της συμπλήρωσης του και να τίθεται στη διάθεση των ελεγκτικών οργάνων, προς έλεγχο, σε περίπτωση που ζητηθεί.

Στο Ειδικό Βιβλίο Υπερωριών αναγράφονται σε ξεχωριστές στήλες τα κάτωθι:

α) το ονοματεπώνυμο και η ειδικότητα του μισθωτού,
β) η τροποποίηση που επέρχεται στο ωράριο εργασίας,
γ) η αιτία για την οποία πραγματοποιείται η υπερωριακή απασχόληση,
δ) η ημερομηνία πραγματοποίησης της υπέρβασης,
ε) η ώρα έναρξης και λήξης της υπέρβασης,
στ) η υπογραφή του εργαζόμενου.

error: Content is protected !!