Απασχόληση των Συνταξιούχων του Δημοσίου και περιορισμοί στο συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα
Διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις:
α. Συνταξιούχοι του Δημοσίου απασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα ως μισθωτοί ή ως αυτοαπασχολούμενοι.
Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 10 Ν.3865/2010 επεκτείνεται και στους εξ ‘ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχους του Δημοσίου η εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 63 του Ν.2676/1999, όπως αυτές ισχύουν μετά την τροποποίησή τους με τις διατάξεις του άρθρου 16 Ν.3863/2010, με τις οποίες τίθενται περιορισμοί που αφορούν στην καταβολή της κύριας σύνταξης, στις περιπτώσεις που οι συνταξιούχοι αναλαμβάνουν εργασία ως μισθωτοί ή αυτοαπασχολούμενοι. Ως αυτοαπασχολούμενος θεωρείται αυτός που ασκεί δραστηριότητα υπακτέα στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. ή του Ε.Τ.Α.Α., καθώς και αυτός που με βάση των Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων υποχρεούται σε τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, για τους συνταξιούχους του Δημοσίου που εργάζονται ως μισθωτοί ή αυτοαπασχολούνται, προβλέπεται αναστολή καταβολής της σύνταξης από οποιαδήποτε πηγή, μέχρι τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας τους. Μετά τη συμπλήρωση του 55ου έτους, τα ανωτέρω πρόσωπα λαμβάνουν το ποσό της μηνιαίας ακαθάριστης κύριας σύνταξης που αντιστοιχεί σε 30 ημερομίσθια του άγαμου ανειδίκευτου εργάτη (αυτή τη στιγμή έχει διαμορφωθεί στο ποσό των 991,20€), ενώ το ποσό της μηνιαίας ακαθάριστης κύριας σύνταξης που υπερβαίνει τα 30 ημερομίσθια καταβάλλεται μειωμένο κατά 70%. Για τον προσδιορισμό του ως άνω εισοδηματικού κριτηρίου δεν λαμβάνεται υπόψη η επικουρική ή οι επικουρικές συντάξεις, καθώς και το τυχόν καταβαλλόμενο με τη σύνταξη επίδομα οικογενειακών βαρών.
β. Συνταξιούχοι του Δημοσίου απασχολούμενοι στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Για όσους απασχολούνται περαιτέρω στον ευρύτερο εν γένει δημόσιο τομέα, όπως αυτός έχει οριοθετηθεί με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 1 Ν.1256/1982, εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις της παρ. 14 άρθρου 8 Ν.2592/1998, καθώς και οι διατάξεις των παρ. 1 έως και 7 άρθρου 58 Π.Δ. 169/2007. Σύμφωνα με τις ως άνω διατάξεις, οι συντάξεις των συνταξιούχων του Δημοσίου, γενικά, συμπεριλαμβανομένων όσων λαμβάνουν βουλευτική σύνταξη ή χορηγία, οι οποίοι υπηρετούν ή προσλαμβάνονται σε θέσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα και λαμβάνουν σύνταξη ή χορηγία, κατά περίπτωση και αποδοχές συγχρόνως, καταβάλλονται μειωμένες κατά 70%. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 1 Ν.1256/1982, στο δημόσιο τομέα περιλαμβάνονται όλοι οι κρατικοί φορείς ανεξάρτητα από το καθεστώς δημοσίου ή ιδιωτικού ή μικτού δικαίου που τους διέπει ήτοι :α) οι Κρατικές ή Δημόσιες υπηρεσίες, όπως εκπροσωπούνται από το νομικό πρόσωπο του Δημοσίου, β) οι Κρατικοί ή Δημόσιοι Οργανισμοί σαν κρατικά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, γ) οι Κρατικές ή Δημόσιες και παραχωρηθείσες επιχειρήσεις όπως η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος, η Ελληνική Ραδιοφωνία – Τηλεόραση κλπ. δ) Τα Κοινωφελή Ιδρύματα του Αστικού Κώδικα που περιήλθαν στο Δημόσιο και χρηματοδοτούνται ή επιχορηγούνται απ` αυτό. ε) οι Τραπεζιτικές και άλλες ανώνυμες εταιρείες στις οποίες είτε τα κατά τις προηγούμενες περιπτώσεις νομικά πρόσωπα έχουν το σύνολο ή την πλειοψηφία των μετοχών του εταιρικού κεφαλαίου είτε έχουν κρατικό προνόμιο ή κρατική επιχορήγηση, όπως η Τράπεζα Ελλάδος, η Αγροτική Τράπεζα, η Εθνική Τράπεζα, η Κτηματική Τράπεζα, η Εμπορική Τράπεζα, η Ελληνική Τράπεζα Βιομηχανικής Αναπτύξεως κ.α. στ) τα κρατικά νομικά πρόσωπα που έχουν χαρακτηρισθεί από το νόμο ή τα δικαστήρια ως νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, όπως ο Οργανισμός Συγκοινωνιών Ελλάδος, ο Αυτόνομος Σταφιδικός Οργανισμός και που χρηματοδοτούνται ή επιχορηγούνται από οποιοδήποτε των προαναφερομένων νομικών προσώπων. ζ) Οι θυγατρικές ανώνυμες εταιρείες των πιο πάνω Νομικών Προσώπων των εδαφίων α` – στ` αυτής της παραγράφου που ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από αυτά.
γ. Συνταξιούχοι του Δημοσίου πρόσωπα της παρ.2 άρθρου 2 Ν.3833/2010.
Για τα πρόσωπα της παρ.2 άρθρου 2 Ν.3833/2010 (δηλαδή τα αιρετά όργανα Ο.Τ.Α., οι διοικητές, οι υποδιοικητές, οι πρόεδροι, οι αντιπρόεδροι και τα μέλη των συλλογικών οργάνων διοίκησης των Ν.Π.Δ.Δ., οι πρόεδροι, οι αντιπρόεδροι και τα μέλη των ανεξάρτητων διοικητικών αρχών, οι πρόεδροι, οι αντιπρόεδροι, οι διευθύνοντες σύμβουλοι και τα μέλη διοικητικών συμβουλίων, καθώς και το πάσης φύσεως προσωπικό των Ν.Π.Ι.Δ. που ανήκουν στο κράτος, σε Ν.Π.Δ.Δ. ή σε Ο.Τ.Α. ή επιχορηγούνται τακτικά από τον Κρατικό Προϋπολογισμό σε ποσοστό τουλάχιστον 50% του προϋπολογισμού τους ή είναι δημόσιες επιχειρήσεις κατά την έννοια των παραγράφων 1,2 και 3 του άρθρου 1 του Ν. 3429/2005), έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 14 Ν.3865/2010. Στην περίπτωση αυτή ισχύουν οι διατάξεις της παραγράφου 14 άρθρου 8 ν.2592/1998, όπως αναφέρονται παραπάνω υπό ΙΙ).
δ. Συνταξιούχοι του Δημοσίου που εξαιρούνται από τους ως άνω περιορισμούς.
Όπως προκύπτει και από την υπ’ αρ. πρωτ. ΙΚΑ Σ78/10/02.06.2014, όσοι απασχολούνται με μειωμένο ωράριο εργασίας και για μέχρι 10 ώρες την εβδομάδα, καθώς και όσοι αυτασφαλίζονται ή ασφαλίζονται υποχρεωτικά, λόγω της ιδιότητάς τους, σε ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης, χωρίς να ασκούν επάγγελμα, δεν εμπίπτουν στους ως άνω περιορισμούς και ως εκ τούτου δεν υφίστανται περικοπή των καταβαλλόμενων σε αυτούς συντάξεων. Στην τελευταία περίπτωση θα πρέπει να προσκομισθεί στην αρμόδια Διεύθυνση Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους βεβαίωση του αρμόδιου φορέα από την οποία να προκύπτει η αυτασφάλιση ή η υποχρεωτική ασφάλιση, καθώς και σχετική υπεύθυνη δήλωση των ενδιαφερομένων.
ε. Κυρώσεις.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 άρθρου 10 Ν.3865/2010 προβλέπεται ότι οι συνταξιούχοι που εργάζονται ως μισθωτοί ή αυτοαπασχολούνται οφείλουν να το δηλώσουν στις αρμόδιες Διευθύνσεις Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Σε περίπτωση που δεν ακολουθηθούν τα ανωτέρω, γίνεται καταλογισμός του ποσού των συντάξεων που έλαβε ο υπόχρεος συνταξιούχος κατά το διάστημα που εργάστηκε ή αυτοαπασχολήθηκε και επιβάλλεται πρόστιμο επί του καταλογισθέντος ποσού ίσο με το νόμιμο τόκο υπερημερίας.