Θέματα χαρτοσήμανσης ναυτιλιακών δανείων

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 1 του Ν.Δ. 4419/1964, η παροχή δικαιώματος εγγραφής ναυτικής υποθήκης, η εγγραφή ναυτικής υποθήκης και η εξάλειψη αυτής καθώς επίσης και η σύνταξη δανειακής σύμβασης ασφαλιζόμενης με υποθήκη επί πλοίων, απαλλάσσονται από τέλος χαρτοσήμου καθ’ όλη τη διάρκεια παραμονής του πλοίου υπό ελληνική σημαία.
Τα εν λόγω δάνεια απαλλάσσονται με την προϋπόθεση ότι το πλοίο επί του οποίου εγγράφεται η υποθήκη τελεί υπό ελληνική σημαία καθώς και ότι το προϊόν του δανείου πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη αναγκών πλοίου που επίσης τελεί υπό ελληνική σημαία (π.χ. για καταβολή τιμήματος αγοράς πλοίου, για κάλυψη δαπάνης μετατροπής ή επισκευής του πλοίου, για κάλυψη αναγκών κίνησης αυτού κλπ.). Η διάταξη αναφέρεται σε πλοία έτοιμα και όχι ναυπηγούμενα. Το πλοίο επί του οποίου εγγράφεται η υποθήκη, για την ασφάλεια του δανείου, μπορεί να είναι είτε του δανειολήπτη οφειλέτη, είτε τρίτου, καθώς ο νόμος δεν κάνει διάκριση. Τέλος, το ΣτΕ, ερμηνεύοντας την εν λόγω διάταξη, έχει κρίνει (ΣτΕ 2922/1991, 2878/1992) ότι η εν λόγω απαλλαγή ισχύει με την επιπλέον προϋπόθεση ότι η ασφαλιζόμενη με τη ναυτική υποθήκη κύρια σύμβαση θα πρέπει να σχετίζεται με ναυτιλιακή γενικά δραστηριότητα.
Στην ανωτέρω απαλλαγή δεν εμπίπτουν τα δάνεια που ασφαλίζονται με υποθήκη πλοίου εάν χορηγούνται σε μη πλοιοκτήτες, καθώς στην περίπτωση αυτή δεν συντρέχει ο δικαιολογητικός λόγος για τον οποίο θεσπίστηκε η απαλλαγή, δηλαδή η δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών εκμετάλλευσης πλοίων υπό ελληνική σημαία. (Υπ.Οικ.Ε. 10368/1966).
Επίσης, στην ανωτέρω απαλλαγή δεν εμπίπτουν τα δάνεια προς πλοιοκτήτες που ασφαλίζονται με υποθήκη επί ακινήτων των οφειλετών ή τρίτων καθώς και η υποθήκη επί ακινήτων που δίνεται για περαιτέρω ασφάλεια (πρόσθετη) ναυτικού δανείου (Υπ.Οικ.Ε. 6227/71/1965, Εγκ. 59/1970, Α. 16600/961/1972).
Θεωρούμε ωστόσο ότι η υποθήκη επί ακινήτων που δίνεται για περαιτέρω ασφάλεια (πρόσθετη) ναυτικού δανείου πρέπει να απαλλάσσεται από τέλος χαρτοσήμου ως παρεπόμενο σύμφωνο της απαλλασσόμενης, βάσει άρθρου 5 παρ. 1 του Ν.Δ. 4419/1964, κύριας δανειακής σύμβασης που ασφαλίζεται με υποθήκη επί πλοίου, δεδομένου ότι κατά πάγια θέση της Διοίκησης (Υπ. Οικ. Ε. 13655/1951, Α. 26668/1962) εάν η κύρια σύμβαση απαλλάσσεται από τέλος χαρτοσήμου με ειδική διάταξη νόμου τότε απαλλάσσεται και το παρεπόμενο σύμφωνο.
Περαιτέρω, οι κατωτέρω περιπτώσεις δανείων απαλλάσσονται από τέλος χαρτοσήμου:
– Δάνεια χορηγούμενα στις ναυτικές εταιρείες του Ν. 959/1979 από τους μετόχους τους, απαλλάσσονται από τέλη χαρτοσήμου βάσει της διάταξης του άρθρου 58 παρ.3 Ν 959/1979, εφόσον οι εταιρείες αυτές εκμεταλλεύονται δικά τους πλοία και όχι πλοία τρίτων.
– Δάνεια χορηγούμενα στις ναυτιλιακές εταιρείες του Ν. 27/1975, για επισκευή κλπ. πλοίου απαλλάσσονται σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 25 παρ. 3 α του εν λόγω νόμου, με τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στο νόμο.
* Οι πληροφορίες είναι ακριβείς με βάση τα δεδομένα που είναι γνωστά στον συγγραφεά κατά τον χρόνο σύνταξης του άρθρου. Δεν έχουμε υποχρέωση να επικαιροποιούμε τα αναρτημένα άρθρα. Η δικηγορική μας εταρεία δεν αναλαμβάνει ευθύνη έναντι οποιουδήποτε τρίτου που δεν είναι πελάτης και δεν έχει υπογράψει τους όρους συνεργασίας μας.