Αθέμιτη αντιγραφή (απομίμηση) βιομηχανικού σχεδίου
Αθέμιτη αντιγραφή (απομίμηση) βιομηχανικού σχεδίου
Όταν ένα δικαίωμα βιομηχανικής ιδιοκτησίας δεν προστατεύεται από κάποιες ειδικότερες διατάξεις (π.χ. ευρεσιτεχνία, σήμα κλπ.), τότε η προστασία του δικαιώματός αυτού εμπίπτει στις γενικότερες διατάξεις του Ν. 146/1914 περί αθέμιτου ανταγωνισμού.
Σύμφωνα με το άρθρο 1 του νόμου αυτού,
«Απαγορεύεται κατά τις εμπορικές, βιομηχανικές ή γεωργικές συναλλαγές πάσα προς το σκοπό ανταγωνισμού γινόμενη πράξη, αντικείμενη στα χρηστά ήθη. Ο παραβάτης δύναται να εναχθεί προς παράλειψη και προς ανόρθωση της προσγενόμενης ζημίας».
Σύμφωνα με το άρθρο 13,
«Όποιος κατά τις συναλλαγές ποιείται χρήση ονόματος τινός, εμπορικής επωνυμίας, ή ιδιαίτερου διακριτικού γνωρίσματος καταστήματος ή βιομηχανικής επιχείρησης, ή έντυπου τινός, κατά τρόπο δυνάμενον να προκαλέσει σύγχυση με το όνομα, την εμπορική επωνυμία ή το ιδιαίτερο διακριτικό γνώρισμα, τα οποία έτερος νομίμως μεταχειρίζεται, δύναται να υποχρεωθεί υπό του τελευταίου σε παράλειψη της χρήσεως. Υποχρεούται δε προς τούτο απέναντι στον ζημιωθέντα σε ανόρθωση της προσγενόμενης ζημίας, εάν γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει ότι δια της κατάχρησης αυτής ήταν δυνατόν να προκληθεί σύγχυση. Προς το ιδιαίτερο διακριτικό γνώρισμα εξομοιούνται και εκείνα εν γένει εκ των σημείων καταστήματος ή επιχειρήσεως τινός, τα οποία θεωρούνται εις τους σχετικούς κύκλους των συναλλαγών ως ιδιαίτερα διακριτικά αυτών. Ως ιδιαίτερο διακριτικό γνώρισμα θεωρείται και ο ιδιαίτερος διασχηματισμός ή η ιδιαίτερη διακόσμηση των εμπορευμάτων, της συσκευής ή του περικαλύμματος αυτών, εφόσον είναι γνωστά εις τους σχετικούς κύκλους των συναλλαγών ως διακριτικά σημεία των ομοίων εμπορευμάτων άλλου τινός».
Από τις διατάξεις αυτές, προκύπτει ότι:
α) Για την εφαρμογή του άρθρου 1, απαιτείται η πράξη αφενός να έγινε προς το σκοπό του ανταγωνισμού και αφετέρου να αντίκειται στα χρηστά ήθη.
β) Για την ύπαρξη αθέμιτου ανταγωνισμού με τη χρήση ξένου διασχηματισμού (ο διασχηματισμός περιλαμβάνει τα εξωτερικά στοιχεία διαμορφώσεως, το χρώμα, τη συσκευασία, τα περικαλύμματα και γενικά κάθε διακριτικό στοιχείο του εμπορεύματος – εδώ εντάσσεται και η περίπτωση της αντιγραφής και απομίμησης ενός προϊόντος), απαιτείται η επικράτηση του διασχηματισμού στις συναλλαγές ως γνώρισμα του συγκεκριμένου εμπορεύματος ικανό να το διακρίνει από άλλα όμοια ή ομοειδή εμπορεύματα και δυνατότητα να προκληθεί σύγχυση και παραπλάνηση του κοινού λόγω της ομοιότητας ή του παρεμφερούς των εξωτερικών διαμορφωτικών στοιχείων δύο εμπορευμάτων ως προς την προέλευσή τους από μία ορισμένη επιχείρηση, ως προς την ταυτότητα των φορέων της επιχείρησης ή της επιχείρησης ως οικονομικής οντότητας ή ως προς την ύπαρξη οικονομικής συνεργασίας ή οργανωτικής σχέσης μεταξύ των δύο επιχειρήσεων. Σημειωτέον ότι δεν απαιτείται η επέλευση της σύγχυσης στο καταναλωτικό κοινό, αλλά αρκεί και μόνη η δυνατότητα να επέλθει σύγχυση στο καταναλωτικό κοινό.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, θεμελιώνεται αξίωση του βλαπτόμενου κατά του παραβάτη προς άρση της προσβολής και παράλειψή της στο μέλλον.
Ακόμα, στις ανωτέρω διατάξεις και στις διατάξεις περί αδικοπραξίας των άρθρων 914 επ. του Α.Κ. μπορεί να θεμελιωθεί αξίωση προς αποζημίωση για την αποκατάσταση της ζημίας του βλαπτόμενου.
Επίσης, δεν αποκλείεται η αξίωσή του για χρηματική ικανοποίηση προς ανόρθωση της ηθικής του βλάβης στην περίπτωση που προσβλήθηκε η καλή φήμη και η επαγγελματική του αξιοπιστία.
Τονίζεται και πάλι ότι σημαντικό είναι ο συγκεκριμένος διασχηματισμός (δηλαδή το συγκεκριμένο εμπόρευμα που προσβάλλεται) να έχει επικρατήσει στις συναλλαγές, δηλαδή να έχει γίνει γνωστός στο κοινό με την ευρεία και πολυετή, ίσως, κυκλοφορία του και διαφήμισή του ως διασχηματισμός (προϊόν) της συγκεκριμένης επιχείρησης.
Αν συντρέχει επείγον λόγος να σταματήσει άμεσα αυτή η προσβολή, μπορούν να ασκηθούν και ασφαλιστικά μέτρα.