Παραγραφή αξίωσης αποζημίωσης από τροχαίο ατύχημα
Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 261 εδ. α’ και 221 παρ. 1 ΚΠολΔ, συνάγεται ότι σε περίπτωση έγερσης αγωγής που αφορά σε μέρος μόνο και όχι για το συνολικό ποσό της αποζημίωσης ή σε θετική μόνο ζημία και όχι σε διαφυγόντα κέρδη, η επίδοση της αγωγής διακόπτει την παραγραφή της αξίωσης μόνο για το αιτούμενο με την αγωγή κεφάλαιο και όχι για το σύνολο της αξίωσης. Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 268 εδ. α’ ΑΚ κάθε αξίωση που βεβαιώθηκε με τελεσίδικη απόφαση παραγράφεται μετά είκοσι έτη, ακόμα και αν αρχικά παραγραφόταν σε συντομότερο χρόνο. Το άρθρο αυτό επιμηκύνει το χρόνο παραγραφής μιας αξίωσης, δηλαδή το χρόνο κατά τον οποίο μπορεί να επιδιωχθεί η ικανοποίησή της, αν η ύπαρξη της επιβεβαιωθεί με τελεσίδικη δικαστική απόφαση (ΑΠ 732/2015).
Τα Δικαστήρια, ερμηνεύοντας τις ως άνω διατάξεις, δέχονται πως μετά την τελεσιδικία της υπόθεσης, η παραγραφή επεκτείνεται στα είκοσι έτη για το σύνολο της απαίτησης, έστω και αν με την αγωγή ο ενάγων ζητούσε μέρος μόνο αυτής, με το σκεπτικό ότι για να φτάσει το Δικαστήριο να αναγνωρίσει την ύπαρξη της αξίωσης, έχει κρίνει ως προς το σύνολό αυτής και όχι μόνο κατά το μέρος που ζητείται με την αγωγή (παρεμπίπτουσα κρίση). Η εικοσαετής αυτή επιμήκυνση ωστόσο, προϋποθέτει σε κάθε περίπτωση την ύπαρξη αξίωσης που δεν έχει υποκύψει στην αρχική συντομότερη παραγραφή μέχρι την τελεσιδικία της απόφασης (ΟλΑΠ 24/2003, ΟλΑΠ 23/1994).
Τα παραπάνω τυγχάνουν εφαρμογής και στην αξίωση αποζημίωσης που γεννάται λόγω τροχαίου αυτοκινητιστικού ατυχήματος, όπου η αρχικά ισχύουσα βραχυχρόνια παραγραφή είναι πενταετής, σύμφωνα με το άρθρο 10 παρ. 2 Ν 489/1976. Με την έκδοση τελεσίδικης απόφασης, ο χρόνος παραγραφής της αξίωσης επιμηκύνεται για άλλα είκοσι (20) έτη, που σημαίνει ότι για είκοσι ακόμα χρόνια ο οφειλέτης υποχρεούται να αποζημιώσει τον παθόντα. Με τον τρόπο αυτό ο νόμος ισχυροποιεί κατά πολύ μια αξίωση, την ύπαρξη της οποίας έχει αναγνωρίσει τελεσιδίκως το Δικαστήριο.
Πρακτικά τα παραπάνω σημαίνουν, ότι παρέχεται στον παθόντα η εξασφάλιση, ότι αν το Δικαστήριο τού αναγνωρίσει την απαίτησή του εκ του τροχαίου, εφόσον βέβαια δεν έχει η τελευταία υποπέσει ήδη στη συντομότερη πενταετή παραγραφή, θα διαθέτει επαρκές χρονικό διάστημα για να ικανοποιηθεί και αντίστοιχα ο οφειλέτης της αποζημίωσης (κατά περίπτωση η ασφαλιστική εταιρεία, το Επικουρικό Κεφάλαιο, ο υπαίτιος οδηγός, ο ιδιοκτήτης ή κάτοχος του οχήματος που οδηγούσε ο υπαίτιος), θα παραμένει δεσμευμένος απέναντι στον παθόντα για μία εικοσαετία μετά την τελεσίδικη δικαστική της αναγνώριση.