Δαπάνες εργασιών και υλικών ανακαίνισης μισθωτή – Δικαίωμα έκπτωσης Φ.Π.Α.
Σύμφωνα με το άρθρο 13 του Ν.4242/2014, οι επαγγελματικές μισθώσεις του π.δ.34/1995, ισχύουν πλέον για τρία (3) έτη, ακόμη και αν έχουν συμφωνηθεί για βραχύτερο ή για αόριστο χρόνο, και μπορεί να λυθούν με νεότερη συμφωνία που αποδεικνύεται με έγγραφο βέβαιης χρονολογίας. Τα ως άνω ισχύουν και για τις επαγγελματικές μισθώσεις που έχουν συναφθεί, παραταθεί ή ανανεωθεί, ρητώς ή σιωπηρώς, πριν την έναρξη ισχύος του Ν.4242/2014, συμπεριλαμβανομένων και των μισθώσεων των οποίων έχει λήξει η δωδεκαετής (12ετής) διάρκεια και δεν έχουν παρέλθει εννέα (9) μήνες από τη λήξη της.
Στις διατάξεις του άρθρου 30 και 33 του Κώδικα Φ.Π.Α. (Ν. 2859/2000), ορίζονται ρητά οι όροι και οι προϋποθέσεις με τις οποίες παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης του Φ.Π.Α. που επιβαρύνει τις δαπάνες («εισροές») που πραγματοποιεί ένα υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο (φυσικό ή νομικό) χάρη της ασκούμενης από αυτό δραστηριότητας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 30 παρ.1., «ο υποκείμενος στο φόρο δικαιούται να εκπέσει, από το φόρο που αναλογεί στις ενεργούμενες από αυτόν πράξεις παράδοσης αγαθών, παροχής υπηρεσιών και ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών, το φόρο με τον οποίο έχουν επιβαρυνθεί η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών που έγιναν σε αυτόν ….».
Σύμφωνα με το ίδιο ως άνω άρθρο, η ως άνω έκπτωση παρέχεται κατά το μέρος που τα αγαθά και οι υπηρεσίες χρησιμοποιούνται για την πραγματοποίηση πράξεων που υπάγονται στον Φ.Π.Α., ενώ ειδικά για τα αγαθά επένδυσης, το δικαίωμα έκπτωσης κρίνεται οριστικά κατά το χρόνο έναρξης χρησιμοποίησης των αγαθών αυτών. Στην περίπτωση που αγαθά επένδυσης χρησιμοποιούνται, τόσο για τους σκοπούς των δραστηριοτήτων του υποκειμένου στο φόρο, όσο και για ιδιωτική χρήση του ίδιου ή του προσωπικού του, ή, γενικότερα για σκοπούς άλλους από της επιχείρησης, ο Φ.Π.Α. που βαρύνει τις δαπάνες που συνδέονται με τα επενδυτικά αυτά αγαθά εκπίπτει μόνο κατ’ αναλογία του ποσοστού της χρησιμοποίησής τους για τους σκοπούς των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.
Ως αγαθά επένδυσης, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 33 παρ. 4 του Κώδικα Φ.Π.Α., ορίζονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
«Τα ενσώματα αγαθά, που ανήκουν κατά κυριότητα στην επιχείρηση και τίθενται από αυτή σε διαρκή εκμετάλλευση, καθώς και τα κτίσματα ή άλλου είδους κατασκευές που κατασκευάζονται από την υποκείμενη στο φόρο επιχείρηση σε ακίνητο που δεν ανήκει κατά κυριότητα σε αυτήν, αλλά έχει, βάσει οποιασδήποτε έννομης σχέσης, τη χρήση του ακινήτου αυτού, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον εννέα (9) χρόνων. Στην αξία των αγαθών επένδυσης δεν περιλαμβάνονται οι δαπάνες επισκευής και συντήρησης».
Περαιτέρω, κατά το άρθρο 33 του Κώδικα Φ.Π.Α, η έκπτωση του φόρου που ενεργείται με βάση τις υποβαλλόμενες δηλώσεις Φ.Π.Α., υπόκειται σε τελικό διακανονισμό, σύμφωνα με τα συνολικά στοιχεία της διαχειριστικής περιόδου, εφόσον:α) η έκπτωση αυτή είναι μεγαλύτερη ή μικρότερη από εκείνη που είχε δικαίωμα να ενεργήσει ο υποκείμενος στο φόρο,β) μετά την υποβολή των ανωτέρω δηλώσεων Φ.Π.Α., έγιναν μεταβολές που δεν είχαν ληφθεί υπόψη για τον καθορισμό του ποσού των εκπτώσεων (όπως έκπτωση στο τίμημα ή ακύρωση αγορών).
Ειδικά για τα αγαθά επένδυσης, η έκπτωση του φόρου που ενεργήθηκε υπόκειται σε πενταετή (5ετη) διακανονισμό με αφετηρία το έτος χρησιμοποίησης τους, δηλαδή θεωρείται ότι το αγαθό επένδυσης εξυπηρετεί την επιχείρηση για μια 5ετία. Ως ημερομηνία έναρξης λαμβάνεται πάντοτε η 1η ημέρα της διαχειριστικής περιόδου χρησιμοποίησής του και όχι η πραγματική ημερομηνία που άρχισε η χρησιμοποίηση του, άρα λαμβάνεται υπόψη το έτος και όχι ο μήνας.
Ο διακανονισμός ενεργείται κάθε έτος για το ένα πέμπτο (1/5) του φόρου που επιβάρυνε το αγαθό, ανάλογα με τις μεταβολές του δικαιώματος έκπτωσης και περιλαμβάνεται σε μια δήλωση Φ.Π.Α. που υποβάλλεται το αργότερο μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του 7ου μήνα του επόμενου ημερολογιακού έτους.
Αν κατά τη διάρκεια του πενταετούς (5ετούς) διακανονισμού λήξει η χρήση του ακινήτου, στο οποίο κατασκευάστηκαν τα ανωτέρω κτίσματα ή άλλου είδους κατασκευές, ενεργείται εφάπαξ διακανονισμός.
Αναφορικά με την προϋπόθεση 9ετούς διάρκειας της επαγγελματικής μίσθωσης για την άσκηση του δικαιώματος έκπτωσης, με τις ΠΟΛ.1006/1992 και ΠΟΛ.1094/1992, διευκρινίζεται ότι μπορεί μεν η διάρκεια των μισθώσεων να είναι μικρότερη από τα εννέα (9) έτη, πλην όμως, θα πρέπει κατά το χρόνο γένεσης του δικαιώματος έκπτωσης να συντρέχει η προϋπόθεση αυτή που ορίζεται από τον Κώδικα Φ.Π.Α. Αν, δηλαδή, μία αρχική μίσθωση συμφωνείται για χρονική διάρκεια πέντε (5) ετών, δεν παρέχεται στο μισθωτή δικαίωμα να ζητήσει επιστροφή του φόρου για τυχόν κατασκευές που πραγματοποίησε στο μισθωμένο ακίνητο κατά την πενταετία (5ετία) αυτή. Εάν, στη συνέχεια πριν από τη λήξη της αρχικής μίσθωσης, αυτή παραταθεί για άλλα πέντε (5) χρόνια, Τότε θα δικαιούται επιστροφής του φόρου που επιβάρυνε τυχόν νέες κατασκευές που πραγματοποίησε κατά το χρόνο της νέας μίσθωσης, γιατί θα ληφθεί υπόψη αθροιστικά και η πρώτη 5ετία της μίσθωσης.
Συμπεράσματα:
Η αλλαγή στη νομοθεσία των επαγγελματικών μισθώσεων, αναφορικά με την ελάχιστη απαιτούμενη διάρκειά τους, δεν έχει διαφοροποιήσει τις προϋποθέσεις έκπτωσης του Φ.Π.Α., αλλά ακόμα τίθεται ως προϋπόθεση έκπτωσης η 9ετης διάρκεια της μίσθωσης.
Συνεπώς, ο μισθωτής που πραγματοποιεί δαπάνες προσθήκης ή βελτίωσης σε ακίνητο, του οποίου τη χρήση έχει βάσει σύμβασης επαγγελματικής μίσθωσης, έχει δικαίωμα έκπτωσης του φόρου, με τον οποίο επιβαρύνονται οι δαπάνες του αυτές, αρκεί κατά την πραγματοποίηση των δαπανών να υφίσταται μίσθωση, η οποία έχει συμφωνηθεί για εννέα (9) έτη.
Στην περίπτωση που μια μίσθωση συναφθεί για χρονικό διάστημα μικρότερο των εννέα (9) ετών με δικαίωμα παράτασης εκ μέρους του μισθωτή για επιπλέον έτη, τα οποία αθροιστικά συμπληρώνουν την 9ετία, το δικαίωμα έκπτωσης του φόρου παρέχεται εφόσον πρόκειται για δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν μετά την παράταση της ως άνω μίσθωσης.
Στην περίπτωση που η μίσθωση έχει συναφθεί εξ’ αρχής για εννέα (9) έτη και στην συνέχεια λυθεί με συμφωνία των μερών πριν την πάροδο της 9ετίας, παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης του Φ.Π.Α., αλλά γίνεται εφάπαξ διακανονισμός κατά το άρθρο 33 του Κώδικα Φ.Π.Α., ήτοι ο διακανονισμός αυτός έχει ως περιεχόμενο, την επιστροφή στο Δημόσιο του Φ.Π.Α. που είχε ήδη εκπέσει, ο οποίος ανέρχεται σε τόσα πέμπτα επί του συνόλου, όσα τα έτη που απομένουν από την παύση της χρήσης των επενδυτικών αγαθών για την απόκτηση φορολογητέων εσόδων και μέχρι τη λήξη της 5ετίας.
Ημερομηνία δημοσίευσης: 29/6/2016